سازمان حسابداری و حسابرسی برای مؤسسات مالی اسلامی (AAOIFI) که مقرّ آن در بحرین است، در تاریخ 10 اگوست سال 2023 (معادل پنج­شنبه 19 مرداد ماه سال جاری)، کنفرانسی مجازی برای دریافت نظرات عموم در خصوص پیش­‌نویس "استاندارد راهنمای رتبه­‌بندی تطبیق صکوک و سایر ابزارهای مالی اسلامی با شرع و اصول امانت­‌داری (Governance Standard Shariah Compliance and Fiduciary Rating of Sukuk and Other Islamic Finance Instruments)" را برگزار کرد.

نماینده این سازمان در این کنفرانس ابتدا تفاوت بین حسابرسی و رتبه‌­بندی را اینگونه توضیح داد که حسابرسی بر پایه وقایع و اطلاعات گذشته است و در صورتی که وضعیت واحد تحت رسیدگی با استاندارها و مقرّرات تطبیق داشته باشد، اظهارنظر حسابرسی مثبت و در غیر اینصورت منفی است؛ در حالی که رتبه‌­بندی علاوه بر گذشته، وضعیت آتی را نیز در نظر دارد و نتیجه آن طیفی از نظرات است که در آن­ها  میزان تطبیق با استانداردها و مقرّرات و فراتر از آن­، روشن می­‌شود.

نماینده سازمان حسابداری و حسابرسی برای مؤسسات اسلامی، سپس توضیح داد که در اوراق بهادار اسلامی، بانی معمولاً بدهکار نیست و از جانب سرمایه‌­گذاران وکالت دارد تا وجوه جمع‌­آوری شده را با رعایت صرفه و صلاح سرمایه­‌گذاران و در موضوعات منطبق با شرع اسلام سرمایه‌­گذاری کرده و منافع حاصله را پس از کسر حق­‌الوکاله خود، بین آن­ها توزیع نماید. بنابراین سرمایه‌­گذاران علاوه بر ریسک نکول بانی، با ریسک میزان امانت­‌داری بانی و رعایت صرفه­‌و­صلاح سرمایه­‌گذاران توسط وی (که اصطلاحا Fiduciary Responsibility نامیده می‌شود) و ریسک عدم رعایت اصول شریعت توسط بانی در سرمایه‌­گذاری­‌ها نیز مواجه­‌اند و مؤسسات رتبه­‌بندی باید میزان احتمال پای­بندی بر این  اصول را نیز در ارزیابی خود لحاظ کنند.

رعایت این استاندارد پس از تصویب، الزامی نیست و حالت توصیه و راهنمایی را دارد. استاندارد برای آن تنظیم شده است که در خصوص رتبه­‌بندی اوراق اسلامی از نظر تطبیق با اصول اسلامی و امانت­‌داری، راهنمایی­‌هایی را در خصوص میزان مسئولیت، نحوه قبول، فرآیند رتبه­‌بندی و نحوه گزارش­‌دهی مؤسسات رتبه­‌بندی ارائه دهد و از کیفیت رتبه­‌بندی اطمینان حاصل نماید.

هدف از وضع چنین استانداردی آن است که از طریق ترویج رتبه‌­بندی اوراق اسلامی، شفافیت در مورد این اوراق و اعتماد سرمایه‌­گذاران به سرمایه­‌گذاری در آن­ها را افزایش دهد.

سازمان حسابداری و حسابرسی برای مؤسسات مالی اسلامی (AAOIFI) قبلاً استاندارد شماره (10) خود در خصوص رتبه‌­بندی مؤسسات مالی اسلامی از نظر تطبیق با شریعت و اصول امانت­‌داری را تصویب نموده بود که از تاریخ 1 جولای سال 2021 اجرایی شده است.

در ایران نیز لازم است میزان رعایت احکام شرعی در بانک­‌ها، مؤسسات مالی و اوراق بهادار اسلامی و همچنین میزان رعایت صرفه‌­و­صلاح سپرده‌­گذاران یا سرمایه‌­گذاران توسط بانک­‌ها، مؤسسات مالی و بانیان/ناشران اوراق بهادار، از طریق رتبه‌­بندی مشخص و برای عموم مردم افشاء گردد. همچنین لازم است شرکت­‌های سهامی عام از نظر رعایت اصول راهبری شرکتی، حفظ محیط زیست و ایفای مسئولیت­‌های اجتماعی خود، ارزیابی و رتبه‌­بندی شوند. این رتبه‌­بندی‌­ها به افراد برای انتخاب اوراق بهادار، بانک‌­ها و سایر مؤسسات مالی جهت سرمایه‌­گذاری و سپرده‌­گذاری کمک خواهند کرد.