برهان، به عنوان نخستین نهاد مالی رتبه‌بندی اعتباری است که بر اساس دستورالعمل تأسیس و فعالیت مؤسسات رتبه بندی با مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار در سال 1396 در راستای بند 21 مادة 1 قانون بازار اوراق بهادار نزد سازمان و اداره کل ثبت شرکت‌ها ثبت شده است.

رتبه‌بندی اعتباری، عبارت است از اظهارنظر مؤسسه رتبه‌بندی راجع به احتمال ایفای به موقع تعهدات شخص حقوقی یا احتمال ایفای به موقع تعهدات ناشی از انتشار اوراق بهادار و یا احتمال ایفای تعهد مالی خاص دیگر در موعد مقرر که از طریق بررسی نظام‌مند توانایی‌ها و تمایل متعهد یا متعهدین به ایفای تعهدات صورت می‌گیرد و منجر به اختصاص رتبة اعتباری معین و از پیش تعیین شده می‌گردد.

رتبه اعتباری، تنها به عنوان یک نظر مشورتی برای استفاده‌کنندة آن تلقّی شده و هیچ‌گاه به عنوان یک توصیه برای خرید یا فروش یا نگهداری اوراق بهادار رتبه‌بندی شده یا پیش‌بینی قیمت اوراق نبوده و تضمین یا حمایتی در زمینه عدم مواجهه شخص حقوقی، اوراق بهادار منتشره و یا تعهد مالی خاص با نکول محسوب نمی‌شود. به عبارتی دیگر رتبه اعتباری، ضمانتی برای ضرر نکردن نیست، بلکه دیدگاهی درباره‌ پرداخت به موقع تعهدات و میزان ریسک اعتباری مربوط به هر رتبه¬ است. از این‌رو هیچ اجباری بر سرمایه‌گذار جهت پذیرش رتبه تخصیص یافته وجود ندارد و سرمایه‌گذار در پذیرش یا عدم پذیرش آن آزاد است. لذا در صورتی‌که در آینده رخدادهایی به وقوع بپیوندد که خلاف رتبه اعتباری تخصیص داده شده را نشان دهد، هیچ مسئولیتی بر دوش مؤسسه رتبه‌بندی اعتباری وجود ندارد.

از منظر سرمایه‌گذاران، رتبه اعتباری به معنای احتمال نکول اوراق بهادار در مقایسه به سایر انواع ابزارهای مالی می‌باشد. این رتبه اعتباری، نوعی اظهارنظر مستقل و قضاوت حرفه‌ای را در خصوص کیفیت اعتباری ابزار مالی را ارائه می‌کند که بر اساس آن سرمایه‌گذار به تنهایی قادر به دستیابی به آن نیست. هزینه دستیابی به این رتبه در مقایسه با هزینه ارزیابی توسط خود سرمایه‌گذاران نهادی خیلی کمتر است. ناشران اوراق بهادار، تمایل دارند تا به طیف وسیع‌تری از سرمایه‌گذاران دسترسی داشته باشند. لذا هرچه تعداد بیش‌تری از سرمایه‌گذاران از گزارش‌های موسسات رتبه‌بندی در راستای تصمیم‌های سرمایه‌گذاری خود استفاده کنند این موضوع محقق خواهد شد. همچنین سرمایه‌گذاران با توجه به اطلاعات گزارش رتبه‌بندی و تعیین ریسک تعهد مالی، از آن به عنوان مبنایی برای تعیین بازده مورد انتظار خود استفاده می‌کنند. واسطه های مالی از جمله شرکت‌های تأمین سرمایه و دیگر بازیگران بازار هم از رتبه اعتباری برای قیمت‌گذاری در عرضه‌های اولیه و بازاریابی اوراق بهادار استفاده می‌کنند. رتبه‌های اعتباری در زمینه اوراق بهادارسازی دارایی‌ها و تعهدات ساختاریافته نیز مورد استفاده می شود. رتبه‌بندی، تصمیمات در زمینه سطح پذیرش ریسک را نیز آسان‌تر می‌کند. در بسیاری از کشورها، قانون‌گذاران بر اساس رتبه‌های اعتباری تخصیص یافته برای سرمایه‌گذاری‌ها، شاخص‌ها و قواعدی را پیش روی واسطه‌ها و مؤسسات مالی قرار می‌دهند. به عنوان مثال در برخی از کشورها برخی الزامات اجباری در خصوص ابزارهای مالی خاص و همچنین حداقل رتبه اعتباری برای عرضه‌های عمومی خاص وجود دارد.

برهان، راجع به احتمال ایفای به موقع تعهدات شخص حقوقی یا احتمال ایفای به موقع تعهدات ناشی از انتشار اوراق بهادار و یا احتمال ایفای تعهد مالی خاص دیگر به عنوان موضوع رتبه‌بندی اعتباری در قالب رتبه‌های اعتباری اظهارنظر می‌کند.

برهان، رتبه‌‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت را برای اشخاص حقوقی تعیین می‌نماید که رتبۀ بلندمدت تا سه سال و رتبۀ کوتاه‌مدت تا یکسال می‌باشد. مقیاس رتبه‌بندی بلندمدت، بیست درجه مشتمل بر AAA تا D است. AAA بالاترین کیفیت اعتباری و کمترین احتمال نکول را نشان می‌دهد در حالی که D نشان‌دهنده یک تعهد نکول شده است. رتبه‌‌های پایین‌تر از BBB رتبه غیرسرمایهگذاری محسوب می‌شوند. رتبۀ‌کوتاه‌مدت نشان‌دهنده وضعیت نقدینگی و استعداد نکول در کوتاه‌مدت است. رتبه‌های کوتاه‌مدت به شش درجه از A-1+ تا C تقسیم می‌شوند که A-1+ نشان‌دهنده بالاترین اطمینان از بازپرداخت‌ به موقع و C نشانۀ پتانسیل بالای نکول در بازپرداخت به موقع تعهدات است.

رتبه‌ها در نتیجه ارزیابی جامعی از نقاط قوت و ضعف شرکت در زمینه‌های مالی و مطالعه تفصیلی صنعت، محیط اقتصاد کلان، قانونگذاری و سیاسی حاصل می‌شود. در رتبه¬بندی اعتباری، سلامت مالی و موقعیت رقابتی فعلی و آتی شرکت، با در نظر گرفتن دیدگاه بلندمدت و راهبرد مدیریت و منابع در اختیار شرکت و چشم‌انداز صنعت مربوطه، بررسی می شوند.

سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان مقام ناظر فعالیت مؤسسات رتبه‌بندی اعتباری محسوب می‌شود.

رتبه اعتباری اظهارنظری مستقل است که توسط مؤسسه رتبه‌بندی بر اساس اطلاعات در دسترس خود در یک مقطع زمانی خاص و انتظاراتی که در نتیجه ارزیابی این اطلاعات برای این مؤسسه حاصل می‌شود، صورت می پذیرد. با توجه به این که اطلاعات می‌توانند در طول زمان تغییر کرده و عملکرد ابزار مالی رتبه‌بندی شده در مقایسه با انتظارات قبلی ایجاد شده در زمینه توانایی بازپرداخت تعهدات آتی تغییر می‌کند لذا رتبه اعتباری نیز دچار تغییر خواهد شد.

رتبه‌های اعتباری تخصیص یافته در طول زمان تحت نظارت مستمر مؤسسه رتبه‌بندی می‌باشد. تنزّل رتبه اعتباری توسط یک مؤسسه رتبه‌بندی به این معناست که ریسک نکول شخص حقوقی، ابزار مالی یا تعهد مالی خاص از آن‌چه که قبلاً برآورد شده بالاتر است.

دورنمای رتبه‌بندی، جهت احتمالی تغییر رتبه اعتباری را در میان‌مدت تا بلندمدت نشان می‌دهد. رتبه‌های آتی لزوماً مطابق جهت نشان داده شده در دورنمای رتبه اعتباری، تغییر نمی‌کنند، بلکه دورنماها که به سه صورت "پایدار"، "مثبت" و "منفی" می‌باشند، صرفاً جهت حرکت احتمالی و بالقوۀ رتبه را در اثر تغییر فرضی شرایط صنعت و اقتصاد، نمایان می‌سازند. دورنمای "پایدار" به آن معناست که شرکت همان‌طورکه انتظار می‌رود در حال فعالیت است و در آینده‌یِ قابلِ پیش‌بینی، اتفاقی که مستلزم تغییر رتبه بشود، روی نخواهد داد. دورنمای "مثبت" یعنی شرکت بهتر از آنچه انتظار می‌رفت عمل می‌کند و در نهایت دورنمای "منفی" دیدگاهی مقابل دیدگاه مثبت را نشان می‌دهد. در حالت کلی انتظار بر آن است که دورنماها ظرف یک سال تعیین تکلیف شوند. همچنین باید توجه داشت که این دورنماها صرفاً تغییر در ریسک اعتباری را نشان می‌دهند و نباید به عنوان پیش‌بینی وضعیت آتی عملکرد تفسیر شوند.

وقتی یک رتبۀ اعتباری در حالت "درپایش" قرار می‌گیرد، بدان معناست که شرایطی اتفاق افتاده که نیاز به ارزیابی مجدّد رتبه اعتباری تخصیص یافته را بوجود آورده است. اعلام درپایش قرار گرفتن یک رتبه به آن معناست که وضعیت آن رتبه مشخص نیست و واقعه یا انحرافی از روند مورد انتظار صورت پذیرفته یا انتظار می¬رود که صورت پذیرد ولی برای تعیین اثر آن به اطلاعات بیشتری نیاز است. استفاده‌کنندگان از رتبۀ اعتباری باید توجه داشته باشند که ارزیابی مجدد ممکن است به تغییر رتبه منجر شود یا نشود. وقوع شرایط خاصی نظیر ادغام و تملّک، گسترش وسیع، اقدامات قانونی و دیگر تغییرات در محیط عملیاتی، که به دلیل نبود اطلاعات کافی در زمان وقوع قابل ارزیابی نیستند، ممکن است رتبه را در وضعیت در پایش قرار دهند. برهان از علائم "مثبت"، "منفی" و یا "درحال وقوع" در مورد رتبه‌های اعتباری که "در پایش" قرار گرفته‌اند، استفاده می‌کند. این علائم بیانگر نظر برهان درباره جهت تغییر احتمالی رتبه اعتباری در وضعیت پایش می‌باشد. این موضوع برهان را مقیّد نخواهد کرد تا در موقع خارجشدن رتبه‌های اعتباری از وضعیت در پایش، تغییر در همان جهت را در مورد آن‌ها انجام دهد. همچنین ممکن است بر اساس تغییر یک یا چند متغیر به غیر از عواملی که باعث قرار گرفتن رتبه در وضعیت پایش شده¬اند، رتبه اعتباری تخصیص یافته دستخوش تغییر شود، اما همچنان در وضعیت "در پایش" باقی بماند.

رتبه اعتباری تخصیص یافته توسط برهان، در صورت دارابودن پیش‌شرط لازم، می‌تواند از طریق انتشار در رسانه‌های ارتباط جمعی، تارنما یا نشریات به اطلاع عموم برسد.

متقاضیان استفاده از خدمات رتبه‌بندی اعتباری می‌توانند از طریق انعقاد قرارداد مشخصی با شرکت رتبه‌بندی اعتباری برهان از خدمات رتبه‌بندی این شرکت استفاده کنند. سایر اطلاعات مورد نیاز در خصوص خدمات قابل ارائه شرکت در تارنمای اینترنتی آن به آدرس www.bcr.ir در دسترس می‌باشد.

آخرین مطالب پژوهشیمشاهده همه
آخرین اخبار برهانمشاهده همه
آخرین اصلاحات و تغییرات مشاهده همه