بخش اول:

بررسی بازارهای کالایی

قیمت نفت برنت

قیمت نفت در ماه مارس به قیمت 74 دلار به‌ازای هر بشکه رسید. اعلام بانک مرکزی مبنی بر افزایش نرخ بهره، موجب افت قیمت در بیشتر بازارهای کالایی گردید اما قیمت نفت نسبت به سایر بازار های کالایی کاهش بیشتری را داشت و شاهد افت 11 درصدی بود در مقایسه با ماه گذشته بود.

 

 

قیمت  انس طلا 

پس از اعلام سیاست انقباضی توسط فدرال رزرو ابتدا قیمت طلا با افت همراه شد اما در ادامه پس از اعلام کاهش نرخ اوراق ده ساله ایالت متحده بهای طلا روند صعودی به خود گرفت همچنین به‌موجب کاهش ارزش دلار، قیمت جهانی طلا در محدوده 1900 دلار قرار گرفت که نسبت به ماه گذشته میلادی تغییر چندانی نکرده است.

 

قیمت مس 

قیمت مس در ماه گذشته به بیش از 8700 دلار به ازای هر تن رسید و نسبت به ماه گذشته با افت نسبی همراه بود. در یک ماه گذشته مس تحت تاثیر نگرانی حاصل از افزایش نرخ‌های بهره و افت تقاضای فلزات اساسی روند کاهشی به‌ خود گرفت.

از سوی دیگر انتشار داده‌های اقتصادی چین نشان داد، که تولید چین در ماه فوریه با سرعت بیشتری رشد کرده و امیدواری‌ها برای بهبود شاخص های اقتصادی بیشتر شده‌است. استفاده بیشتر این فلز در چین موجب شد تا موجودی انبار های مس به کمنرین میزان خود در چند ماه اخیر برسد. دربخش عرضه بهبود وضعیت در معادن پرو باعث افزایش میزان عرضه‌ها شد تا نگرانی در مورد کمبود عرضه وجود نداشته باشد.

 

 قیمت روی 

قیمت روی در ماه مارس، در محدوده 2900 دلار قرار گرفت و از ابتدای شروع سال جدید میلادی بهای قیمت روی با روند کاهشی مواجه بوده‌است. از مهمترین عوامل کاهش قیمت روی در ماه جاری می‌توان به چشم انداز صعودی بودن نرخ بهره اشاره کرد.

قیمت سنگ آهن

قیمت سنگ‌آهن در ماه فوریه به قیمت 127 دلار به ازای هرتن رسید. افزایش فعالیت های ساختمانی در چین و به موجب آن بهبود تقاضای جهانی باعث رشد قیمت سنگ آهن در دوماهه ابتدایی سال 2023 شده‌است. پیش‌بینی می‌شود با توجه به سیاست‌های کشور چین در ارتباط با حمایت از فعالیت های ساختمانی قیمت سنگآهن روند افزایشی داشته باشد.

بخش دوم:

بررسی رویدادها اقتصاد جهانی

پیش بینی صندوق بین المللی پول از رشد اقتصاد جهانی

صندوق بین المللی پول کاهش متوسط رشد اقتصاد جهانی در سال 2022 از از 2.7 درصد به 1.2 درصد در سال 2023 پیش بینی کرد و اکثر اقتصاد های پیشرفته دنیا دچار کاهش رشد اقتصادی بودند. کشور های آسیایی که دارای اقتصاد نوظهور هستند بعد از رشد 4.3 درصدی اقتصاد در سال 2022 که بیشترین رشد اقتصادی آن ناشی از چین بود پیش بینی می­شود رشد 5.3 درصدی در سال2023 و رشد 5.2 درصدی در سال 2024 داشته باشند. برای اولین بار در 40 سال گذشته رشد اقتصادی چین کمتر از میانگین رشد اقتصاد جهانی در سال 2022 اعلام شدکه  با 0.2 درصد کاهش به عدد 3 درصد رسید.

پیش‌بینی می‌شود ایالت متحده آمریکا از رشد اقتصادی 2 درصدی در سال 2022 به 1.4 درصد در سال 2023 کاهش پیدا کند.

اقتصاد آمریکا 

نرخ تورم سالانه آمریکا برای هشتمین ماه متوالی با کاهش همراه بود و در ماه فوریه 2023 به 6 درصد رسید و مطابق گزارش‌ها، تورم مواد غذایی کاهشی بود و از 10.1 به 9.5 درصد در ماه فوریه رسید. همچنین تورم در بخش انرژی نیز کاهشی بوده است و از 8.7 به 5.2 درصد در ماه جاری رسید. نرخ بیکاری نیز پس از 3 ماه روند نزولی، در ماه فوریه روند افزایشی به خود گرفت و به 3.6 درصد رسید که بیش از انتظارات بازار بود. همچنان سیاست‌های پولی بانک مرکزی آمریکا به گونه‌ای است که بتواند هدف تورم 2 درصدی را محقق نماید و در راستای آن انتظار برای افزایش نرخ بهره محیا است. هم اکنون نرخ بهره در سطح 4.75 درصد قرار دارد.

اقتصاد چین

شاخص مدیران خرید چین، در ماه فوریه به 52.6 درصد که در مقایسه با ماه گذشته بارشد همراه بوده است. نرخ تورم سالانه چین نیز در ماه فوریه به 1 درصد رسید که در مقایسه با ماه گذشته کاهش یافته است و تورم مواد غذایی نیز به پایین ترین میزان خود در 9 ماه گذشته رسیده است. توسعه اقتصادی چین در سال 2022 از همه گیری کرونا، سقوط بازار مسکن، کاهش تقاضای مصرف کنندگان آسیب فراوانی دید. به عقیده بسیاری از کارشناسان و اقتصاددانان چین در سال 2023 یک رشد نسبتا سریع و قدرتمند تر را تجربه خواهد کرد دولت چین نیز نرخ رشد تولید ناخالص داخلی حدود 5 درصد پیش بینی کرده است که در سال 2022 این رشد حدود 3 درصد برآورد شده است در عین حال لازم به ذکر است که ساختار صادرات چین تا حدی در حال تغییر است به طوری که در سال گذشته میلادی بیش از 3 میلیون دستگاه خودرو صادر کرد و به عنوان دومین صادر کننده خودرو در جهان شناخته شد که مقدار قابل توجهی از آن‌ها شامل خودروهای برقی بوده است.

اقتصاد اروپا

با بهبود وضعیت آب و هوا ، صرفه جویی در مصرف انرژی و افت شدید تقاضا ، قیمت گاز طبیعی در اروپا به پایین ترین نرخ خود در 18 ماه گذشته رسید و عملکرد اقتصادی اروپا به علت کاهش هزینه های انرژی بهتر از پیش بینی های پاییز بود طبق نظر اقتصاددانان با کم تر شدن هزینه ی انرژی اروپا توانست از افت فعالیت های اقتصادی خود جلوگیری کرده و مانع رکود در زمستان 2022 شود. در عین حال کمیسیون اروپا طبق پیش بینی خود معتقد است به دلیل افزایش نرخ بهره بانک مرکزی اروپا و آمریکا تاثیرات آن در اواخر سال جاری و سال آینده حس خواهد شد.  نرخ تورم سالیانه اروپا در ماه فوریه 8.5 درصد بود  که نسبت به ماه گذشته 0.1 درصد کاهش و نرخ تورم ماهانه نیز با یک واحد درصد افزایش به 0.8 درصد رسید. بانک مرکزی اروپا در دومین جلسه تعیین نرخ بهره سال 2023 نرخ بهره خود به میزان 0.5 درصد افزایش داد و عدد 3.5 رساند.

بخش سوم:

بررسی رویدادهای اقتصاد ایران

قیمت دلار در اسفند ماه تا محدوده قیمت 60 هزار توان نیز رسید  اما پس سفر آقای گروسی به تهران، اعلام توافق ایران و آژانس انرژی هسته ای  و توافقات ایران و عربستان سعودی موجب کاهش ریسک سیستماتیک و سیاسی گشت که به موجب آن قیمت دلار در روند نزولی قرار گرفت و در نهایت در محدوده 48 هزار تومان تثبیت شد . باتوجه به رشد قیمت دلار مبادله ای شرکت های بورسی، اقبال سرمایه گذاران به بازار سرمایه بیشتر شد و شاهد افزایش شدید ارزش معاملات در اسفند ماه بودیم.

رشد بازار سرمایه 

افزایش نرخ دلار نمایی که در هفته های گذشته تحت فشار تعیین دستوری نرخ تسعیر بانک مرکزی 28500 تومان بود، باعث بهبود سود آوری شرکت های صادرات محور و کامودیتی محور شد که توانست یکی از محرک های رشد بازار سرمایه در اسفند ماه رقم بزند .شاخص کل نسبت به ماه گذشته با  28 درصد رشد همراه بود و به رقم  1,960,457 واحدی رسید.

 

حذف عوارض صادراتی محصوالت خام و نیمه خام نفتی، گازی و پتروشیمی

آخرین تغییراتی که توسط کمیسیون تلفیق مجلس ایجاد شد، عوارض صادرات محصولات خام و­ نیمه خام نفتی، گازی و پتروشیمی حذف شد. این موضوع باعث کاهش بهای تمام شده صنعت پتروشیمی و بهبود سودآوری صنعت می­شود ولی نرخ فروش ارز حاصل از صادرات در سامانه نیما و نرخ گاز خوراک از مهم ترین موضوعات اثر گذار بر سود دهی این صنعت هستند که تصمیم گیری درست در این حوزه موجب بهبود شرایط برای صنعت پتروشیمی می­شود.

بهبود کسب و کارها

 شاخص مدیران خرید (شامخ) بهمن ماه 51.35 گزارش شد که برخلاف رکود دی ماه، با رشد همراه بود و بیشترین میزان شامخ در 5 ماه گذشته است. همه­ی مولفه های شامخ عدد بالای 50 به ثبت رساندند به غیر از میزان سفارشات جدید و موجودی مواد اولیه. شاخص مدیران خرید صنعت بهمن ماه 57.39 گزارش شد که  بیشترین میزان در 8 ماه گذشته ثبت کرده به غیر از موجودی مواد اولیه که با کاهش شدید همراه بود و سایر مولفه ها نسبت به دی ماه افزایش یافته است. شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان رقم 63.14 به ثبت شد که دلیل آن انتظارات بالای تورمی به خاطر جهش قیمت ارز بود و اکثر شرکت با افزایش تقاضا روبرو شدند.

منابع:

• معاونت بررسی­های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران؛ مروری بر متغیرها و شاخص­های اقتصادی اسفند ماه 1401
• گزارش اقتصاد اروپا و پیش بینی رشد اقتصادی منتشر شده به آدرس ذیل:

https://www.fitchratings.com/research/sovereigns/global-economic-outlook-march-2023-10-03-2023

 

• صندوق بین المللی پول، گزارش چشم‌انداز رشد اقتصاد جهانی
• شبکه اطلاع­رسانی طلا، سکه و ارز
• گزارش منتشر شده در خصوص اقتصاد چین به آدرس ذیل:

 https://tradingeconomics.com/china/inflation-cpi